12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. 360-400 aritmetiği var. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. Zaten demokrasi böyle bir şey. Bu işin doğru zemini TBMMdir. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Bunu çözecek olan yer siyasettir. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Ondan sonra yöntem bulunur. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Demokrasinin güzelliği burada. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Burada görüş farklılıkları var. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. ",. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Örneğin Anayasanın 14. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. Bunların hepsi konuşuldu. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Yıllar içinde oluşmuş. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Yüzlerce toplantı yapılmış. Şu anda Meclis kapalı. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Sonuçta bir aritmetik var. Olağanüstü bir yük var. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Ciddi bir müktesabatımız var. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Bu çok zor tabi. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir.
Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var. Bu işin doğru zemini TBMMdir. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Yıllar içinde oluşmuş. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. Sonuçta bir aritmetik var. Olağanüstü bir yük var. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. Şu anda Meclis kapalı. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Bunu çözecek olan yer siyasettir. Zaten demokrasi böyle bir şey. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. Ciddi bir müktesabatımız var. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. Bunların hepsi konuşuldu. Ondan sonra yöntem bulunur. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Burada görüş farklılıkları var. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Demokrasinin güzelliği burada. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. 360-400 aritmetiği var. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Bu çok zor tabi. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Yüzlerce toplantı yapılmış. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Örneğin Anayasanın 14. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. ",.